Chàm viêm da cơ địa là gì? Triệu chứng và nguyên nhân

Chàm viêm da cơ địa là bệnh khá phổ biến, với triệu chứng điển hình là ngứa. Ở mọi lứa tuổi đều có thể gặp phải, có liên quan đến yếu tố di truyền như: rối loạn cấu tạo da, rối loạn chức năng miễn dịch; bệnh sẽ nặng thêm bởi một số tác động của yếu tố môi trường (như bụi bẩn, ô nhiễm, hóa chất,…). Da bị tổn thương kéo dài gây ảnh hưởng đến thẩm mỹ, tự ti khi giao tiếp, mất ngủ, gây trầm cảm và ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống.

Chàm viêm da cơ địa là gì?

Chàm viêm da cơ địa hay có tên gọi khác là chàm sữa hay lác sữa ở trẻ em, chàm thể tạng. Đặc trưng của bệnh là xuất hiện những mảng da viêm đỏ, bong vảy, hay da viêm đỏ rỉ dịch và gây ngứa dữ dội. Nếu bệnh nhân càng gãi- để giảm ngứa thì sẽ càng làm da bị tổn thương thêm, khiến da bị trầy xước gây ra nhiễm trùng da. Chàm viêm da cơ địa là bệnh mãn tính, rất dễ tái phát.

Bệnh chàm viêm da cơ địa là một trong dạng bệnh đặc biệt của bệnh chàm, có đặc điểm khá giống nhau như:

• Bệnh chàm ở tay: xuất hiện tổn thương ở tay, vì tiếp xúc với các hóa chất gây kích ứng da thường xuyên.
• Viêm da tiếp xúc (do dị ứng hoặc kích ứng): tình trạng da bị tổn thương bởi tiếp xúc với một số hóa chất.
• Bệnh tổ đỉa: bệnh chàm với khá nhiều mụn nước, chỉ có ở ngón tay, lòng bàn tay hay lòng bàn chân, gây ngứa rất nhiều.
• Viêm da thần kinh: đặc trưng bởi những mảng da dày lên do bị cọ xát mạnh hoặc gãi nhiều lần.
• Viêm da ứ nước: là một loại kích ứng da ở những người có hệ tuần hoàn kém, chủ yếu xuất hiện ở vùng cẳng chân.
• Nứt nẻ da chân, da tay: là một dạng bệnh mãn tính của bệnh chàm, da sẽ phản ứng lại bằng cách tăng sừng quá mức gây ra những đường nứt da, đau nhiều thậm chí là chảy máu.

Ở Viêt Nam, dâm số bị chàm viêm da cơ địa chiếm khoảng 5%. Bệnh chàm viêm da cơ địa thường sẽ gặp ở trẻ với những tháng đầu mới sinh và nếu như trẻ có gien di truyền đồng hợp tử, bệnh sẽ giảm dần khi trẻ lên tầm 2-3 tuổi. Một số thống kê cho thấy, 60% bệnh nhân chàm viêm da cơ địa khi sinh con, con cũng sẽ bị bệnh này.

Nếu như cả ba mẹ đều bị chàm viêm da cơ địa thì khi trẻ sinh ra có đến hơn 80% nguy cơ bị bệnh chàm. Với một số trường hợp bệnh chàm viêm da cơ địa sẽ đi kèm với bệnh viêm mũi dị ứng, hen suyễn hay dị ứng thực phẩm nên tạo thành một phức hợp bệnh cơ địa dị ứng.

Triệu chứng bệnh chàm viêm da cơ địa

Bệnh chàm viêm da cơ địa có triệu nhận biết là da bị viêm đỏ, nứt nẻ, chảy dịch, dày sừng, tróc vảy, ngứa râm ran hay ngứa dữ dội. Tuy vào độ tuổi và giai đoạn bệnh sẽ có những triệu chứng rất khác nhau.

Triệu chứng chàm viêm da cơ địa ở trẻ sơ sinh và nhũ nhi

Lên tới 60% các ca mắc bệnh chàm viêm da cơ địa có ở trẻ từ 0- 1 tuổi và sẽ khởi phát chủ yếu nhiều nhất khi được từ 2 – 3 tháng tuổi. Trẻ sơ sinh bị chàm viêm da cơ địa sẽ có những triệu chứng chủ yếu sau:

• Xuất hiện ở 2 bên má, quanh miệng, trán, thân mình, cổ và bẹn, các kẽ da (nếp da)các vùng ban đỏ, tróc vảy.
• Có nhiều mụn nước nhỏ ở vùng ban đỏ.
• Mụn nước nhỏ khi vỡ ra chảy dịch gây viêm.
• Vết loét khi đã đóng vảy, khô, có thể sẽ bị nhiễm khuẩn thứ phát.
• Có thể đi kèm triệu chứng tiêu chảy hoặc là viêm tai giữa.
• Gây ngứa nhiều khiến trẻ quấy khóc, mất ngủ.

Triệu chứng chàm viên da cơ địa ở trẻ em

Trẻ em từ độ tuổi từ 2 – 12 tuổi khi bị chàm viêm da cơ địa sẽ kèm với tình trạng viêm kết mạc dị ứng, đục thủy tinh thể. Những triệu chứng chàm viêm da cơ địa ở trẻ em bao gồm:

• Da bị nứt nẻ, khô ráp, ngứa ngáy,…
• Tổn thương da thường sẽ xuất hiện ở những vùng khuỷu tay, sau đầu gối, trên đầu gối, các nếp da (kẽ da),…
• Xuất hiện những mảng lichen hóa dạng đĩa. Ban đầu, bệnh có biểu hiện ở mặt duỗi, cùi tay, đầu gối, sau đó lan đến những nếp gấp, ngoài ra có thể gây da khô, sẩn ngứa,…

Triệu chứng ở người trưởng thành

Ở người trưởng thành, viêm da cơ địa ít có triệu chứng rầm rộ như trẻ em vì người lớn có nhiều kháng thể và sức đề kháng hơn so với trẻ em. bệnh ít biểu hiện ra da hoặc chỉ có da khô sần sùi kéo dài dai dẳng (bệnh mạn tính); có thể đi kèm biểu hiện của bệnh hen suyễn hoặc viêm mũi dị ứng hoặc dị ứng thực phẩm. Các triệu chứng trên da có sự khác biệt rõ rệt so với trẻ em. Các triệu chứng viêm da cơ địa ở người lớn trong giai đoạn cấp tính gồm:

• Xuất hiện nhiều ban đỏ.
• Trên bề mặt da có mụn nước nhỏ, nông.
• Mụn nước vỡ chảy dịch gây phù nề, vảy tiết.
• Vùng da tổn thương thấy ngứa, nóng rát và sưng đau.
• Da bị tổn thương có thể bị bội nhiễm, loét, mụn mủ, sưng nóng,…

Viêm da cơ địa ở giai đoạn mạn tính gây ra các triệu chứng sau:

• Vùng da bị tổn thương có dấu hiệu thâm sạm, dày sừng, nứt nẻ.
• Ngứa ngáy âm ỉ đến dữ dội.

Triệu chứng chàm viêm da cơ địa ở người trưởng thành

Với người trưởng thành, chàm viêm da cơ địa ít có những triệu chứng rõ rệt như trẻ em vì người lớn có kháng thể và sức đề kháng nhiều hơn so với trẻ em. Một số triệu chứng chàm viêm da cơ địa ở người lớn bao gồm:

• Xuất hiện nhiều vết ban đỏ.
• Trên bề mặt da có nhiều mụn nước nhỏ, nông, khi vỡ chảy dịch gây phù nề, vảy tiết.
• Vùng da bị tổn thương thấy ngứa, nóng đỏ, rát và sưng đau.
• Khi da bị tổn thương có thể bị bội nhiễm, mụn mủ, sưng nóng, loét, …

Nguyên nhân gây ra chàm viêm da cơ địa

Bệnh chàm viêm da cơ địa có thể xuất hiện do ảnh hưởng bởi một số nguyên nhân gây viêm da cơ địa sau:

• Bệnh xuất hiện với những người thường hay bị dị ứng;
• Một số tác nhân liên quan đến chàm bệnh viêm da cơ địa như: dị ứng thời tiết, xà phòng, chất tẩy rửa,…;
• Nguyên nhân chính gây ra bệnh chàm viêm da cơ địa ở trẻ nhỏ là dị ứng thực phẩm.
• Nhiễm trùng cấp tính gây ra suy giảm hệ miễn dịch cũng sẽ làm gia tăng tỷ lệ mắc bệnh chàm viêm da cơ địa
• Rối loạn nội tiết
• Căng thẳng thần kinh.